Schotse Hooglander
Er zijn momenteel meerdere projecten in Nederland die als doel hebben het Oerrund terug te fokken.
Het probleem is dat die projecten tot veel weerstand hebben geleid.
De algehele klacht van omwonenden is dat de runderen te imposant zijn en mensen worden bang om een natuurgebied te bezoeken. Daarbij hebben er zich daadwerkelijk enkele incidenten voor gedaan. Het maakt pijnlijk duidelijk dat Nederland niet zit te wachten op runderen met een onvoorspelbaar karakter.
Omdat we het hier hebben over Nederland, met druk bezochte terreinen, hebben wij ervoor gekozen om gedrag en bekendheid bij het publiek als onze uitgangspunten te nemen. Daarbij kwamen we uit bij de Schotse Hooglander.
Betekent het, dat de Hooglander feitelijk een Oerrund is? Nee, althans niet qua uiterlijk. Daarvoor zal er geselecteerd en gefokt dienen te worden.
Onze keuze voor de Schotse Hooglander lijkt misschien verrassend, maar er zit een duidelijke redenatie achter.
In 2015 is het nucleaire DNA (het genoom) van een Brits Oerrund van 7000 jaar oud, volledig ontrafeld en weer in elkaar gezet (gesequenced). Dat volledige genoom is vervolgens vergeleken met huidige runderrassen. Twee rassen sprongen er uit als het gaat om grootste nabijheid tot het Oerrund: het Kerry rund uit Ierland en vooral de Schotse Hooglander.
Wat verder pleit voor inzet van de Hooglander:
- De Schotse Hooglander heeft een Oerrund kleurstelling in haar populatie zitten. Oerrund kleurstelling is genetisch dominant ten opzichte van standaard rode Hooglander kleur. Daar kan je dus op selecteren en fokken.
- Het is gebleken dat je aardig makkelijk kan selecteren op kortharigheid en dan met name een seizoensgebonden vacht.
- Van alle eigenschappen bij een rund is schofthoogte het meest vatbaar voor selectie. De erfelijkheidsgraad van een eigenschap geeft aan hoe makkelijk een eigenschap reageert op selectie en wordt uitgedrukt in een waarde tussen 0 en 1. De erfelijkheidsgraad van schofthoogte ligt ergens tussen de 0.6 en 0.8 en dat is de allerhoogste score van alle eigenschappen. Selectie en fok op schofthoogte is van alle eigenschappen dus het meest makkelijk te realiseren.
- Schotse Hooglanders zijn fit for purpose: winterhard en zelfredzaam. Je hebt er geen omkijken naar.
- Hooglanders zijn bekend bij het grote publiek. Van de Veluwe tot aan de Drentse heidevelden; Schotse Hooglanders zijn niet meer weg te denken als natuurlijke begrazer in onze landschappen.
Kortom, we gaan in meerdere gevallen starten met Schotse Hooglanders en we gebruiken de bandbreedte binnen de populatie Hooglanders om verder te selecteren richting het Oerrund. Daarbij zonder compromissen te stellen aan gedrag.
Dat wil niet zeggen dat we vinden dat de Hooglander de enige weg is naar het Oerrund. We zijn kuddes gestart met andere rassen en kruisingen. Voor openbare natuurgebieden lijkt het vooralsnog de beste weg.
Het probleem is dat die projecten tot veel weerstand hebben geleid.
De algehele klacht van omwonenden is dat de runderen te imposant zijn en mensen worden bang om een natuurgebied te bezoeken. Daarbij hebben er zich daadwerkelijk enkele incidenten voor gedaan. Het maakt pijnlijk duidelijk dat Nederland niet zit te wachten op runderen met een onvoorspelbaar karakter.
Omdat we het hier hebben over Nederland, met druk bezochte terreinen, hebben wij ervoor gekozen om gedrag en bekendheid bij het publiek als onze uitgangspunten te nemen. Daarbij kwamen we uit bij de Schotse Hooglander.
Betekent het, dat de Hooglander feitelijk een Oerrund is? Nee, althans niet qua uiterlijk. Daarvoor zal er geselecteerd en gefokt dienen te worden.
Onze keuze voor de Schotse Hooglander lijkt misschien verrassend, maar er zit een duidelijke redenatie achter.
In 2015 is het nucleaire DNA (het genoom) van een Brits Oerrund van 7000 jaar oud, volledig ontrafeld en weer in elkaar gezet (gesequenced). Dat volledige genoom is vervolgens vergeleken met huidige runderrassen. Twee rassen sprongen er uit als het gaat om grootste nabijheid tot het Oerrund: het Kerry rund uit Ierland en vooral de Schotse Hooglander.
Wat verder pleit voor inzet van de Hooglander:
- De Schotse Hooglander heeft een Oerrund kleurstelling in haar populatie zitten. Oerrund kleurstelling is genetisch dominant ten opzichte van standaard rode Hooglander kleur. Daar kan je dus op selecteren en fokken.
- Het is gebleken dat je aardig makkelijk kan selecteren op kortharigheid en dan met name een seizoensgebonden vacht.
- Van alle eigenschappen bij een rund is schofthoogte het meest vatbaar voor selectie. De erfelijkheidsgraad van een eigenschap geeft aan hoe makkelijk een eigenschap reageert op selectie en wordt uitgedrukt in een waarde tussen 0 en 1. De erfelijkheidsgraad van schofthoogte ligt ergens tussen de 0.6 en 0.8 en dat is de allerhoogste score van alle eigenschappen. Selectie en fok op schofthoogte is van alle eigenschappen dus het meest makkelijk te realiseren.
- Schotse Hooglanders zijn fit for purpose: winterhard en zelfredzaam. Je hebt er geen omkijken naar.
- Hooglanders zijn bekend bij het grote publiek. Van de Veluwe tot aan de Drentse heidevelden; Schotse Hooglanders zijn niet meer weg te denken als natuurlijke begrazer in onze landschappen.
Kortom, we gaan in meerdere gevallen starten met Schotse Hooglanders en we gebruiken de bandbreedte binnen de populatie Hooglanders om verder te selecteren richting het Oerrund. Daarbij zonder compromissen te stellen aan gedrag.
Dat wil niet zeggen dat we vinden dat de Hooglander de enige weg is naar het Oerrund. We zijn kuddes gestart met andere rassen en kruisingen. Voor openbare natuurgebieden lijkt het vooralsnog de beste weg.